مواد مخدر محرک

یکی از انواع مواد مخدر، مواد مخدر محرک هستند. این مواد شامل موادی هستند که فعالیت دستگاه عصبی مرکزی را افزایش داده و موجب افزایش ضربان قلب و فشار خون می شوند. این مواد بسته به ترکیبات و ساختار شیمیایی، می توانند آثار جسمی و روانی متفاوتی در افراد ایجاد کنند.

انواع مواد مخدر محرک

• آمفتامین ها
• مت آمفتامین (شیشه)
• نیکوتین
• کوکائین
• کافئین
• ریتالین
• MDMA اکستازی

انواع مواد مخدر و عوارض آن

اثرات روانی محرک ها در فاز سرخوشی

• افزایش هشیاری و انرژی
• احساس سلامت و سرحالی
• نشئگی و سرخوشی
• اعتماد به نفس کاذب، که در صورت ادامه مصرف منجر به بروز هذیان و توهم در فرد می شود
• احساس کفایت و توانمندی
• کاهش نیاز به خواب
• افزایش میل جنسی که منجر به دیر ارضایی و تعدد روابط می شود
• افزایش تمرکز و یادگیری به دلیل افزایش دوپامین
• کاهش مهارها و کنترل رفتار برای مثال بد دهنی و شوخی های بد
• افزایش کنجکاوی برای مثال چک کردن پرینت حساب و تلفن
• انجام فعالیت ها به صورت وسواسی و تکراری(به صورت عامیانه گفته می شود: فرد روی یک کار خاص "قفلی زده")

مسمومیت با مواد مخدر

نشانه های مسمومیت با مواد محرک

• به خلسه رفتن یا از لحاظ هیجانی یا عاطفی بی تفاوت شدن
• تغییرات خلقی (خوش اخلاق تر شدن یا بداخلاق تر شدن)
• حساس تر و قوی تر شدن حواس پنجگانه
• گوش به زنگ تهدیدات محیطی شدن
• تغییر نحوه قضاوت یا ادراک افراد و حرف ها و اعمالشان
• اضطراب
• اعصاب خردی
• خشم
• عدم توانایی قضاوت درست
• اختلال عملکرد
• رفتارهای کلیشه ای، تکراری، و وسواس گونه
• تاکیکاردیا (سرعت بیش از حد ضربان قلب) و برادیکاردیا (کاهش بیش از حد سرعت ضربان قلب)
• باز شدن مردمک چشم ها
• افزایش یا کاهش فشار خون
• تعریق یا لرز
• تهوع یا استفراغ
• کاهش وزن و آب شدن عضلات
• تند شدن یا کند شدن حرکات روانی - حرکتی
• ضعف عضلانی، کاهش سرعت تنفس، درد قفسه سینه، آریتمی قلبی
• سردرگمی، تشنج، دیسکینه سیا (انواع مختلف حرکات غیر ارادی، مکرر و کلیشه ای که در اثر مصرف مواد بلوکه کننده دوپامین به وجود می آید)، دیستونیا (نوعی اختلال حرکتی که در آن انقباضات غیر عادی ماهیچه هاباعث حرکات آهسته و تکراری یا ژست های غیر عادی بدنی می شود)، و کما

نکته: بسته به نوع مصرف، میزان و نحوه مصرف، طول مدت مصرف، و تفاوت های فردی، برخی از علائم و عوارض فوق ممکن است در حین مصرف یا اندکی پس از آن در فرد رخ دهد.

مهمترین ماده در گروه مواد مخدر محرک، مت آمفتامین یا شیشه است. شیشه از انواع مواد مخدر صنعتی است، بو ندارد و شکل ظاهری آن شبیه جوهر لیمو درشت یا نبات خرد شده است. مصرف این ماده قدمت طولانی دارد و یکی از موارد مصرف آن، در جنگ ها به دلیل افزایش انرژی بوده است.

روش مصرف شیشه

• تدخینی(کشیدن): داخل لوله پایپ حرارت داده داده می شود.
• به شکل بلور در مهمانی ها داخل نوشیدنی حل می کنند و می خورند.
• با آب مقطر مخلوط و تزریق می شود.

نکته: در مصرف تدخینی و خصوصا تزریقی به دلیل آنکه مواد به یکباره وارد بدن می شوند، راش (اوج لذت) بیشتر است اما در مصرف خوراکی به دلیل جذب تدریجی مواد در بدن، راش وجود ندارد.

پدیده راش: یک لحظه دوپامین به شدت ترشح می شود و فرد در عرض چند ثانیه لذت عجیبی را تجربه می کند که شبیه ارگاسم ولی بالاتر از آن است و سیستم بینایی فرد مثل دوربین می شود. پدیده راش به دلیل ایجاد شرطی سازس قوی در مغز، هنگام ترک ماده محرک برای فرد مشکلات زیادی ایجاد می کند.

افرادی که مدت طولانی (حداقل یک سال) مواد محرک مصرف کرده اند و دچار رنج، نابسامانی، و اختلال عملکرد در زمینه های مهم زندگی از جمله تحصیل، شغل، روابط خانوادگی، و اجتماعی شده اند، مبتلا به اختلال مصرف مواد محرک تشخیص داده می شوند.

منابع:

- کتاب "مجموعه کتاب های درمان وابستگی به مواد محرک (شیشه)" تالیف حامد اختیاری

- کتاب "دایره المعارف اعتیاد و مواد مخدر" تالیف دکتر آذر ماهیار و دکتر سیمانوحی

- کتاب "آسیب شناسی روانی بر اساس dsm5" تالیف دکتر مهدی گنجی